Bacteriële overgroei als grootste oorzaak van PDS

Zo’n 60 tot 80 procent van de mensen met prikkelbare darmsyndroom (PDS of IBS) zou SIBO hebben. SIBO staat voor Small Intestinal Bacterial Overgrowth, een overgroei van bacteriën in de dunne darm dus. SIBO is oplosbaar, je hoeft dus niet met PDS-klachten te blijven rondlopen!

20 mei 2024

Hoe doen gezonde darmen het?

Een gezond maagdarmstelsel beschikt over een gezonde mond, een slokdarm, een maag met voldoende maagzuur, een dunne darm die amper bacteriën bevat en een dikke darm boordevol bacteriën, dat noemen we het microbioom. Ook de lever, galblaas en pancreas leveren een mooie bijdrage bij een normale spijsvertering. Bij SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) is er echter een overgroei van bacteriën in de dunne darm. Dat betekent dat de voeding, zodra die uit de maag komt, bacteriën in de dunne darm voedt en dus voor fermentatie zorgt. Als gevolg heb je – met SIBO – na de maaltijd direct een opgeblazen gevoel, boeren (lucht die naar boven komt) en winderigheid. Ook een afwijkende stoelgang (diarree of constipatie) is een symptoom van SIBO.

3 soorten SIBO

Er bestaan drie soorten SIBO. In België kun je een test laten doen om de twee meest voorkomende vormen uit te sluiten (of te bevestigen). Deze vormen zijn waterstofgas SIBO en methaangas SIBO.

De test is eenvoudig. Ik geef de cliënt een aanvraagformulier mee voor een SIBO test bij Fidlab. De cliënt kan zelf het labo contacteren en een afspraak plannen. De maand voor de afspraak mag de cliënt geen antibiotica of probiotica nemen. Ook maagzuurremmers mogen geen deel van het verhaal zijn in die periode. De ochtend van de test moet de cliënt nuchter zijn. De cliënt krijgt bij aankomst een suikerdrankje. Vervolgens wordt om de 20 minuten gemeten of er al fermentatie is (via de ademhaling). Wie een bacteriële overgroei heeft, zal heel snel fermenteren (in de darmen) en dat zie je dan aan een stijging in de curves.

Diagnose SIBO

Als na afname van de test blijkt dat je een SIBO van het waterstofgas type of methaangas type hebt, is het tijd om er komaf mee te maken. Dat gebeurt in twee grote stappen. In de praktijk spreek ik over drie fasen.

Uithongeren, afdoden, herstellen

De eerste fase betreft het uithongeren van de overtollige bacteriën. Zie SIBO als een sterk leger van bacteriën dat je eerst verzwakt door ze geen voeding te geven. Voeding zoals aardappelen, look, ajuin, steenvruchten, gluten, zuivel, suikers, maïs, peulvruchten gaan tijdelijk uit het voedingspatroon.

Na 6 weken zou je al verandering moeten ervaren. Minder opgeblazen, minder winderigheid, niet meer boeren, betere stoelgang, … dan is het tijd voor fase 2: we gaan de verzwakte soldaten doden. Dit doen we met gepaste antibacteriële kruiden. Dit gebeurt op maat van de cliënt. Vaak komen stoffen zoals lactoferrine, oregano en berberine aan bod. Ik ben ook een grote fan van butyraat om het darmslijmvlies een duwtje in de rug te geven.

Eenmaal de klachten zo goed als voorbij zijn, is het tijd voor herstel. Een gepast probioticum, een kimchi of gefermenteerde groentjes kunnen hiertoe bijdragen. Ook hier telt weer: advies op maat is het beste advies!

Oorzaken van SIBO

Waterstofgas SIBO is soms een gevolg van een voedselvergiftiging met verstoring van de darmmotiliteit (de beweging in de spijsvertering). Over het algemeen zijn een tekort aan maagzuur, een blokkade van de sluitspier die de galsappen naar de dunne darm leidt en stress veelvoorkomende oorzaken van (alle vormen van) SIBO. In mijn blogartikel over de maag lees je meer over het ondersteunen van de maag. In mijn boek ‘Hoe je lichaam jou vertelt wat je nodig hebt’ geef ik heel wat insights met betrekking tot de maag, stress en ook de lever & de galblaas. Het belangrijkste is dat je voldoende maagzuur en galsappen hebt aangezien die overtollige bacteriën doden.

“Een tekort aan maagzuur en galsappen maakt je gevoeliger voor SIBO.”

Soms raakt SIBO niet opgelost door chronische schildklierproblemen, chronische stress (herstel is niet mogelijk) of bindweefselproblematiek. Zonder onderliggende problematiek kunnen we meestal – ik schrijf vanuit mijn praktijkervaring – na 3 maanden vaarwel zeggen tegen SIBO. Vanaf dan kunnen mensen met een veel gezonder spijsverteringsstelsel verder leven.

Heb je een vermoeden van SIBO?

Kreeg jij de diagnose PDS en raak je er maar niet van af? Misschien kan het zinvol zijn om even na te gaan of er sprake is van SIBO bij jou. Vraag aan je therapeut of een doorverwijzing naar het labo mogelijk is voor een SIBO test. Blijk je SIBO te hebben? Maak dan de juiste keuzes. Laat je begeleiden door iemand die kennis van zaken heeft.

Do's bij SIBO

Don'ts bij SIBO

Een aanpak op maat

Je vindt op internet heel wat SIBO informatie en protocollen terug. Veel van die informatie en protocollen werken, maar niet voor iedereen. Elke case is uniek, elke persoon is uniek. Als jouw SIBO veroorzaakt wordt door een hypothyreoïdie (een te traag werkende schildklier), dan moet die schildklier meegenomen worden in het verhaal. Heb jij SIBO ontwikkeld na langdurig gebruik van maagzuurremmers? Dan ga je herstel van de maag prioriteit één moeten geven.

“Hoe zou het zijn als je zonder spijsverteringsklachten verder kon?”

Een aanpak op maat is dus essentieel. Vergeet ook niet hoe belangrijk een gezond bioritme is bij herstel. Heb jij PDS of SIBO en slaap je te weinig? Start dan eerst met het aanpakken van je bioritme. ‘s Nachts gaat je immuunsysteem op ronde en is herstel mogelijk. Onze nachtrust is essentieel om te herstellen en mag dan ook wat vaker in de schijnwerpers gezet worden bij darmproblemen!

Heleen Becuwe